Meer aandacht nabestaandenpensioen noodzakelijk
Geplaatst op: 11-12-2017, 11:22:03
De gedachte dat via de eigen werkgever het pensioen van een partner bij overlijden goed geregeld is, blijkt met enige regelmaat onjuist te zijn. Er zijn genoeg valkuilen na alle wijzigingen rondom de nabestaandenvoorziening. Volgens een recent onderzoek van Netspar speelt dit met name bij overlijden vóór de pensioendatum. Welke valkuilen zijn dat precies?
In het artikel Meer aandacht voor nabestaandenpensioen is van levensbelang!, recentelijk gepubliceerd in het blad Pensioen & Praktijk, gaan de auteurs in op de huidige opzet van het nabestaandenpensioen. Dit pensioen “(…) is eigenlijk nog steeds gebaseerd op het principe van één werkgever en één partner. Terwijl we leven in een tijd waarin vaker van baan wordt gewisseld en ook vaker van partner. Daarnaast zijn de sociale voorzieningen in de eerste pijler flink versoberd en gebruiken sociale partners in de tweede pijler het nabestaandenpensioen aan de onderhandelingstafel vaak om ‘het pensioenbudget rond te maken’.”
Problematieken
De auteurs gaan in op een deel van de problematieken die zijn beschreven in het Netspar-rapport Nabestaandenpensioen. De voorziening is volgens de auteurs vanuit de overheid de afgelopen decennia flink versoberd. “De Algemene nabestaandenwet (Anw) voorziet in een uitkering voor weduwen en weduwnaars. Deze sociale voorziening voorziet in een uitkering van 70% van het sociaal minimum (2016: € 1.173,06 bruto per maand). Echter, alléén aan nabestaanden die nog kinderen hebben onder 18 jaar en/of meer dan 45% arbeidsongeschikt zijn, wordt ANW uitgekeerd. Daarbij geldt dan ook nog de eis dat die nabestaande niet teveel verdient. Boven een eigen inkomen van € 2.503,08 bruto per maand (2016) is er geen recht op een ANW-uitkering. Dat betekent dat een groot deel van de nabestaanden die nog werken geen recht op een ANW-uitkering heeft. In 2016 zijn er in Nederland bijna 125.000 mensen jonger dan 65 jaar waarvan de partner is overleden, terwijl nog geen 34.000 personen een volledige of gekorte ANW-uitkering ontvangen”, aldus de auteurs Jacqueline van Kampen en Yvonne van Straalen.
Compensatie
Eén van de grootste gaten in een nabestaandenvoorziening betreft volgens Van Kampen en Van Straalen het ontbreken van een compensatie in het arbeidsgerelateerde pensioen (tweede pijler) voor gemis van een ANW-uitkering. “Lang niet alle pensioenregelingen hebben het gat standaard afgedekt of bieden de mogelijkheid om daarvoor te kiezen. We zien daarbinnen wel dat er mogelijkheden zijn voor een vrijwillige compensatie, maar dat de deelnemer zelf het belang daarvan onvoldoende onderkent en veelal niet deelneemt. De Netspar-projectgroep Nabestaandenpensioen heeft op basis van portefeuilles van twee pensioenverzekeraars vastgesteld dat zo’n 40% (globale schatting) van de deelnemers de mogelijkheid heeft een vorm van ANW-compensatie te sluiten, maar dat slechts 1 op de 5 daarvoor kiest.”
Van baan wisselen
Niet alleen van baan wisselen, ook van partner wisselen kan een flink gat in het nabestaandenpensioen opleveren, zo melden de auteurs. “Zoals wel bekend, heeft een ex-partner recht op het opgebouwde nabestaandenpensioen tot het moment van scheiding. Bij regelingen met nabestaandenpensioen op opbouwbasis betekent dit dat een (flink) stuk van de voorziening weg is en niet meer gecompenseerd kan worden. Bij pensioenregelingen op risicobasis speelt deze problematiek niet bij overlijden vóór de pensioendatum, maar wel voor het nabestaandenpensioen bij overlijden na de pensioendatum.”
Keuzemoment
Een andere valkuil is het keuzemoment op de pensioendatum als er nabestaandenpensioen met waarde is of wanneer er geen nabestaandenpensioen na de pensioendatum is. Van Kampen en Van Straalen: “De pensioengerechtigde moet dan de keuze maken hoeveel nabestaandenpensioen er nodig is. Met als verleiding dat minder nabestaandenpensioen méér ouderdomspensioen oplevert. Er is reeds enige jurisprudentie van gevallen waarin het ouderdomspensioen, al dan niet met medeweten van de partner, werd opgehoogd ten koste van het nabestaandenpensioen, waarna de verzekerde kort daarna overleed.”
Bron: publicatie door Cindrea Limburg op www.amweb.nl van 6 december 2017